Türkiye’de son yıllarda,
özellikle İslâm öncesi Türk Tarihine büyük bir alaka var. Bunun siyasal,
kültürel, sosyolojik çeşitli sebepleri var. Bu yazıda buna değinmeyeceğiz.
Lakin bu alanda yapılan bilimsel çalışmalarda artış görülmesi bizi hem
sevindirmekte, hem de kendi çalışmalarımız için güven vermekte.
Son yıllarda artmaya başlayan
bu çalışmaların son örneği Marmara Üniversitesi Öğretim Üyelerinden sayın Doç.
Dr. Mustafa Aksoy hocamızın hazırladığı “Tarih’in Sessiz Dili Damgalar” isimli
eseri. Toplam 440 sayfa olan ve hem içerik hem de boyut bakımından gayet büyük
olan bu eser, 18 yıl süren büyük ve meşakkatli bir çalışmanın ürünü olmak
bakımından da ayrıca önem taşımaktadır. Bu türden, özellikle Türk Tarihi ve
kültürüyle alakalı yayınlarda pek görmediğimiz şekilde kitabın Türkçe-İngilizce
olarak iki dilli yayınlanması (bir sayfası Türkçe, diğer sayfası İngilizce)
yayının uluslar arası akademik çevrelerce daha kolay tanınmasını da sağlaması
bakımından önemlidir.
Mustafa Aksoy hocamız, konuyu
kendi alanı olan sosyoloji açısından ele almış olmakla birlikte, bu türden
yayınlarda sıkça karşılaştığımız üzere damdan düşer gibi bu konuya girmemiş,
öncelikle ilk bölümde “Tarihi ve Çağdaş Türk Coğrafyası” bahsinde Türk Dünyası
sözünden anladığımız bütün coğrafyayı geçmişten bugüne özetleyerek okuyucuya
vermiştir. Kitabın bu bölümünü, alanının önemli isimlerinden ve bir dönem
öğrencisi de olduğum sayın Prof. Dr. Osman Yorulmaz hocamız kaleme almıştır. Bu
bölümün bir diğer önemli tarafı, bölüm sonuna eklenen kaynakça listesidir. Türk
Tarihinin erken dönemleriyle alakalı çalışan ya da çalışmak isteyenler adına
başlangıçta olması gereken yayınlar bu listede mevcuttur.
Bu önemli eserin bundan
sonraki kısımlarında özellikle etnografik eserler sosyolojik olarak ele
alınmış, halı-kilim vb etnografya eserlerinde görülen ve Türk dünyasının hemen
her tarafında benzerlerine rastlanılan motiflerin sosyolojisine girilmiştir. Bu
uğurda 18 yıl boyunca bir kısmını bildiğim zorluklarla dolaşılan Tuva, Hakasya,
Altay, Tataristan, Çuvaşistan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan,
Türkmenistan, İran, Azerbaycan, Türkiye, Ukrayna, Moldova, Romanya,
Bulgaristan, Makedonya ve Kosova ülkelerinden elde edilen veriler, hem fotoğraf
olarak hem de çizim olarak verilmiştir. Kitabın arka kapağının içine de yazarın
bu çalışma sırasında gittiği ülkeler ve izlediği güzergahın bir hartası
konulmuştur ki, bu şekilde çalışmanın meşakkati az da olsa okuyucu tarafından
anlaşılabilir.
Bu eser, normal okuyucudan
ziyade bilimsel olarak koyu araştıran bilim adamları için büyük önem
taşımaktadır. Kıymetinin bilinmesi dileğimle…
Mustafa Aksoy, Tarih’in Sessiz
Dili Damgalar, Yeni Ufuklar Derneği, Istanbul: 2014.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder