"İRAN İLE TURAN" GENEL DEĞERLENDİRME

Aslında bu yazı dizimizin başında beri, yazar Osman Karatay’ın “İran ile Turan” isimli kitabını eleştirdik. Bunu genel olarak kitapta verilen bilgileri irdeleyerek yaptık. Bundan sonra ise daha genel bir eleştiri yapacağız.

Kitabın genelinde gördüğümüz üzere, yazarın teorilerine en büyük ve hatta tek dayanak noktası dillerdir. Bunun dışında herhangi bir kanıt ortaya koyamamakta, koyduğunu düşündüğü kanıtlar da gayet güzel çürütülebilmektedir.

Eskiçağ Tarihi ile ilgili önce yazılı kaynaklar, arkasından arkeolojik veriler, en sonra da dil kullanılması gerekirken yazarın bu çalışmasında dil tek ve belirleyici unsur olarak kullanılmıştır. Konu ile ilgili arkeolojik herhangi bir veriyi kullanmayan yazar, bazı arkeolojik yayınları da, yayının hilafına, kendi teorisini destekler mahiyette vermiştir.

Bu satırların yazarı olarak biz de Çince bilmemekteyiz. Ancak Türk Tarihinin erken dönemleriyle ilgili olarak yapılacak her çalışma için Çincenin gerekliliğine inanmaktayız. Bu yüzden Çin kaynaklarına başvurmadan, Türk tarihinin Orta Asya’daki en erken dönemleriyle ilgili fikir üretmek bize zorlama gelmektedir. Aynı durum Ön Asya için de geçerlidir. Çivi yazısını bilmeden, hangi çivi yazısının hangi uygarlığa ait olduğunu bilmeden konuşmak son derece kolaydır. Arkeolojik malzemelerin tam bir tanımını yapmadan, arkeolojik verileri hiçbir şekilde kullanmadan eskiçağ tarihiyle alakalı konuşmak sağlıklı sonuçlara ulaşmayı engellemektedir. Hele Türk kültürünün en önemli unsurlarından biri olarak, son yıllarda ön plana çıkan kaya resimlerini incelemeden varılacak her sonuç, eksik kalmaya, yanlış olmaya mahkumdur.

Son olarak, aklımıza takılan başka bir hususu sormak istiyoruz: Kitabın baş kısmında bulunan yazara ait biyografide, yazarın  Ege Üniversitesinde öğretim üyesi olarak görev yaptığı belirtilmektedir. Biz, Ege Üniversitesi internet sitesinde, öğretim üyeleri arasında, yazarın adına rastlayamadık. Ayrıca YÖK’e bağlı http://tez2.yok.gov.tr/  adresinde de yazara ait herhangi bir çalışmayı bulamadık. Bir sır var ama ne? 

NOT: Yukarıdaki değerlendirme yazısının yayınlanmasından bir yılı aşkın bir süre geçtikten sonra, internet üzerinden bir hocamızın uyarısıyla, http://akademik.ege.edu.tr/?q=tr/bilgiler&id=2487 adresinde sayın Osman Karatay'ın güncellenmiş bilgilerine ulaştık.